| ڪتاب جو نالو | ٻليءَ جي نسل جا جانور |
|---|---|
| ليکڪ | خير محمد لغاري |
| ڇپائيندڙ | سنڌي ٻوليءَ جو بااختيار ادارو |
| ISBN | 969-8194-08-8 |
| قيمت | 150 روپيا |
| ڪتاب ڊائونلوڊ ڪريو | PDF E-Pub |
| انگ اکر | 5 December 2017 تي اپلوڊ ڪيو ويو | 13686 ڀيرا پڙهيو ويو |
سمورين ٻلين ۽ شينهن کي گڏائي ٻليءَ جي خاندان (Felidae Family) جا جانور سڏيو ويندو آهي، پر ڌار ڌار عادتن ۽ وڙ وجهه سبب هن خاندان کي وري ننڍن ننڍن گروهن ۾ ورهايو ويو آهي. اهڙن گروهن مان شينهن جي هڪ گروهه کي پينٿرا نسل (Panthera Genius) جو نالو ڏنو ويو آهي. هن نسل ۾ ببر شينهن، واگهه، تيندئو ۽ جيگئار شامل آهن. ڇو ته هنن جون عادتون ۽ شڪار جا طريقا لڳ ڀڳ هڪجهڙا آهن. اهي چار ئي شينهن پنهنجي پنهنجي دنيا ۾ رهن ٿا ۽ پنهنجو نسل وڌائين ٿا، پر جانورن تي تحقيق ڪندڙ ماهرن هڪڙن جانورن جا ٻج ٻين جانورن جي ٻجن سان ملائي نيون جنسون پيدا ڪيون آهن، جن کي ٻِسَر يا گڊا (Hybrids) سڏيو وڃي ٿو. جيڪي ٻسر ”پينٿرا نسل“ مان پيدا ڪيا ويا آهن، تن کي وري ”پينٿرا ٻِسَر“ (Panthera Hybrids) سڏيو وڃي ٿو. اهي ٻِسَر جهنگ ۾ رهڻ ۽ پاڻ مرادو شڪار ڪرڻ جي لائق نه هوندا آهن، ان ڪري هٿرادو نموني سان پيدا ڪيل ٻسر شينهن هڪ ڀيرو پيدا ٿيڻ کان پوءِ يا ته ٻچا ڪرائيندڙ فارمن ۾ يا وري ماڻهو نِجي گهرن ۾ کين پالين ٿا. هيٺ چارٽ ۾ ڏنل پينٿرا ٻِسَر جون پيدا ڪيل ٻيون جنسون گهڻو فرق نه ٿيون رکن، پر انهن ۾ لائيگر (Liger) ۽ ٽگلن (Tiglon) نه رڳو هڪٻئي کان پر ماءُ ۽ پيءُ کان پڻ حيران ڪندڙ حد تائين مختلف ٿين ٿا.
ٻِسَر شينهن Panthera hybrids
|
تيندئو Leopard |
جيگئار Jaguar |
واگهه Tiger |
ببر شينهن Lion |
|
|
لِئرڊ Liard |
لِگُئر Liguar |
لائيگر Liger |
- |
ببر شينهن Lion |
|
ٽِگرڊ Tigard |
ٽِگُئر Tiguar |
- |
ٽگلن Tiglan |
واگهه Tiger |
|
جيگو ليپ Jagulep |
- |
جيگئا ٽائيگر Jaguatiger |
جيگ لاين Jaglion |
جيگئار Jaguar |
|
- |
ليپ جيگ Lep jag |
لئوٽگ Leotig |
لئوپان Leopon |
تيندئو Leopard |
لائيگر (liger)
لائيگر ببر شينهن جي نر ۽ واگهه جي ماديءَ جي ميلاپ مان پيدا ٿيل شينهن جي هڪ نئين جنس آهي. هي وزن ۽ قدبت ۾ ماءُ توڙي پيءُ کان وڏو ٿئي. سندس وزن 500 ڪلوگرام کان وڌيڪ ٿئي ٿو. يعني لڳ ڀڳ تيرهن مڻ وزني ٿيندو آهي.
عادتن ۽ خاصيتن ۾ لائيگر ماءُ پيءُ جهڙو ٿئي ٿو. سندس رنگ ۽ وار ببر شينهن وانگر هوندا آهن. جڏهن ته جسم تي واگهه وانگر ڪاري ۽ سليٽي رنگ جا پٽا ٿين ٿا. لائيگر پاڻمرادو شڪار نه ٿو ڪري سگهي، ان ڪري کيس جهنگ ۾ نه ڇڏيو ويندو آهي. ان ڪري لائيگر تحقيقي مقصدن کانسواءِ ماڻهن جي خاص فرمائش تي پيدا ڪيا ويندا آهن. آمريڪا ۾ سرنديءَ وارن ڪيترن ئي ماڻهن پنهنجي گهرن ۾ لائيگر پاليا آهن.
