سنڌي ورچوئل لائبرري

سبق پهريون مُڪمل هِندي اکر

---

سبق پهريون

مُڪمل هِندي اکر

هندي ٻولي ديوناگري اکرن ۾ کاٻي کان ساڄي پاسي لکي ويندي آهي، جيڪي اکر هن ريت لکيا وڃن ٿا:

क	ڪ	ख	ک	ग	گ	घ	گھه	ङ	نۡگ
च	چ	छ	ڇ	ज	ج	झ	جھه	ञ	نۡج
ट	ٽ	ठ	ٺ	ड	ڊ	ढ	ڍ	ण	ڻ
त	ت	थ	ٿ	द	د	ध	ڌ	न	ن
प	پ	फ	ڦ	ब	ب	भ	ڀ	म	م
य	ي	र	ر	ल	ل	व	و	श	ش
ष	ش	स	س	ह	هه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جڏهن هندستان جي مسلمانن انهن اکرن کي پنهنجي مقصد لاءِ استعمال ڪيو ته کين ڪيترن ئي عربي فارسي آوازن جا متبادل ٺاهڻا پيا ته جيئن ق، غ يا خ وغيره جا اکر به اچارڻ ۾ اچن. اهڙيءَ طرح هنن ساڳئي مخرج وارن اکرن ۾ اضافي ٽٻڪا ڏئي پنهنجو مقصد حاصل ڪيو. اهڙا اکر آهن:

 

ان کانسواءِ ٻين هندستاني ٻولين ۾ موجود ڪي آواز به انهيءَ آئيويٽا ۾ نه هئڻ ڪري اڌارا ورتا ويا، جن ۾ ڙ ۽ ڙهه کي ڊ ۽ ڌ مان ٺاهيو ويندو آهي.

ڙهه

ढ़

ڙ

ड़

 

 

ٻِٽا وينجن

(Compound Consonants)

هنديءَ ۾ ڪي اهڙا آواز به آهن، جيڪي ٻن آوازن جو مرڪب آهن، ان ڪري انهن کي صحيح اُچارڻ لاءِ نشانيون ڏنل آهن. مثلاً:

’ڪش‘ جيئن ’لڪشمي‘ लक्षमी ۾ آهي.

’تر‘ جيئن ’ترشُول‘ त्रिशूल ۾ آهي.

’گيا‘ جيئن ’آگيا‘ आज्ञा آهي.

ڪشَ	क्ष	=	(ش) ष	+	(ڪ)  क
ترَ	त्र	=	(ر) र	+	(ت) त
گِيا	ज्ञ	=	(ي) य	+	(گ) ग

 

 

 

 

 

 

ٻيا ڪي اڌ اکر به ٿيندا آهن، جيئن प्र پر ۾ ننڍڙِي اڌ ر र وغيره. (ان بابت اڳتي سمجھايو ويندو).

 

 

 

وڌيڪ پڙهڻ لاءِ PDF ڊائونلوڊ ڪريو

 

---